Στη βιομηχανική ιστορία του Λαυρίου, ένα κτίριο ξεχωρίζει για τη μοναδική του αποστολή: να προστατεύει ανθρώπους και περιβάλλον από την τοξικότητα του αρσενικού.

Ο λόγος για το κτίριο «Κονόφαγος», μια πέτρινη κατασκευή ύψους 20 μέτρων, που από τη δεκαετία του 1940 λειτουργούσε ως φίλτρο των δηλητηριωδών καπνών των μεταλλουργικών εργασιών.

Η ιστορία ξεκινά από τον νεαρό μεταλλουργό Κωνσταντίνο Κονόφαγο, ο οποίος παρατήρησε τους πρόωρους θανάτους εργατών στο Λαύριο.

Συνέδεσε τις απώλειες με την έκθεση σε αρσενικό και σχεδίασε ένα καινοτόμο σύστημα φιλτραρίσματος, δημιουργώντας έτσι ένα από τα πρώτα βήματα προστασίας της επαγγελματικής υγείας στην Ελλάδα.

Το κτίριο ήταν κάτι πολύ περισσότερο από ένας απλός βιομηχανικός χώρος.

Μέσα από ειδικά μεταλλικά διαμερίσματα και φίλτρα, συγκρατούσε τις επικίνδυνες εκπομπές αρσενικού, μειώνοντας τον κίνδυνο για τους εργάτες.

Όμως, με την πάροδο των δεκαετιών, η συσσώρευση του τοξικού μετάλλου στο εσωτερικό του δημιούργησε ένα νέο περιβαλλοντικό πρόβλημα.

Όταν το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο ανέλαβε τη διαχείριση του κτιρίου, βρέθηκε αντιμέτωπο με μια δύσκολη πρόκληση: πώς να αποθηκεύσει με ασφάλεια τεράστιες ποσότητες αρσενικού, ενώ ταυτόχρονα το κτίριο είχε χάσει μεγάλο μέρος της στατικής του ακεραιότητας.

Η λύση ήρθε μέσα από την τεχνολογική καινοτομία: σχεδιάστηκε ένας υπόγειος χώρος, 40 μέτρα κάτω από την επιφάνεια, εξοπλισμένος με προηγμένα συστήματα ασφαλείας και συνεχούς παρακολούθησης.

Καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου, οι εργαζόμενοι υπεβλήθησαν σε τακτικές ιατρικές εξετάσεις.

Τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά: κανένα πρόβλημα υγείας ή υπέρβαση έκθεσης στο αρσενικό δεν καταγράφηκε, επιβεβαιώνοντας την αποτελεσματικότητα των μέτρων προστασίας.

Το αποτέλεσμα δεν είναι μόνο τεχνικό, αλλά και πολιτιστικό. Το κτίριο «Κονόφαγος» παραμένει μνημείο μιας από τις πρώτες περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες στην Ελλάδα και ταυτόχρονα παράδειγμα πώς η τεχνολογία, η υγεία και η ιστορία μπορούν να συνυπάρξουν.

Με την ασφαλή διαχείριση του αρσενικού, η τοπική κοινωνία του Λαυρίου προστατεύεται από έναν δυνητικά επικίνδυνο παρελθόντα κίνδυνο, ενώ η βιομηχανική κληρονομιά της περιοχής παραμένει ζωντανή.

Πρόκειται λοιπόν για κάτι περισσότερο από ένα παλιό βιομηχανικό κτίριο.

Είναι σύμβολο καινοτομίας, υπευθυνότητας και σεβασμού στην ιστορία, που αποδεικνύει πως ακόμη και τα πιο τοξικά αποτυπώματα του παρελθόντος μπορούν να μετατραπούν σε παραδείγματα ασφαλούς και βιώσιμης διαχείρισης.

Για το θέμα μίλησε στο notioanatolika.gr ο εργοδηγός Σπύρος Μαγγίνας – ο οποίος μαζί με τον οικοδόμο Βάιο Ντούτσια, τον εργολάβο Σπύρο Ρίστα αλλά και πολλούς ακόμη ειδικούς εργάστηκαν στη μεγάλη αυτή προσπάθεια – και τον ευχαριστούμε για την εξεύρεση των στοιχείων.

Δείτε παρακάτω το εξαιρετικό βίντεο που αναφέρεται στο ιστορικό του κτιρίου και όχι μόνο όπως δημοσιοποιήθηκε από ΤΟ ΒΗΜΑ: 

      Ακολουθήστε μας και στο twitter!     

• Facebook