Τα τελευταία χρόνια, η ιατρική στρέφει το βλέμμα της σε έναν «αόρατο μηχανισμό» του οργανισμού μας, που μοιάζει να παίζει σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση του πόνου, της φλεγμονής και της λειτουργίας του νευρικού συστήματος.
Πρόκειται για το ενδοκανναβινοειδές σύστημα, ένα βιολογικό δίκτυο που βρίσκεται μέσα σε όλους μας και φαίνεται να επικοινωνεί με τα κανναβινοειδή –τις ουσίες που παράγει φυσιολογικά το σώμα ή που προέρχονται από το φυτό της κάνναβης.
Η ανακάλυψη αυτού του συστήματος άνοιξε τον δρόμο για νέες θεραπείες, ιδιαίτερα σε παθήσεις όπου ο χρόνιος πόνος και η σπαστικότητα είναι βασανιστικά συμπτώματα.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Σκλήρυνση κατά Πλάκας (ΣΚΠ), μια χρόνια και νευροεκφυλιστική νόσος του κεντρικού νευρικού συστήματος που επηρεάζει κυρίως νέους ανθρώπους και μπορεί να αλλάξει ριζικά την καθημερινότητά τους.
Σήμερα, σε αρκετές χώρες –και στην Ελλάδα– κυκλοφορούν ήδη εγκεκριμένα σκευάσματα φαρμακευτικής κάνναβης για την ανακούφιση της σπαστικότητας που σχετίζεται με τη ΣΚΠ.
Οι μέχρι τώρα μελέτες δείχνουν ότι, όταν χρησιμοποιούνται με ιατρική καθοδήγηση, τα φάρμακα αυτά μπορούν να μειώσουν τον πόνο, να διευκολύνουν τον ύπνο και να βελτιώσουν τη λειτουργικότητα των ασθενών, με σχετικά λίγες παρενέργειες.
Μάλιστα, σε πρόσφατη επιστημονική συνάντηση στην Αθήνα, ειδικοί από διαφορετικές ιατρικές ειδικότητες παρουσίασαν τα νεότερα δεδομένα:
• Ο καθηγητής Νευρολογίας Νίκος Γρηγοριάδης τόνισε ότι το ενδοκανναβινοειδές σύστημα αποτελεί «ελκυστικό θεραπευτικό στόχο» και ότι η φαρμακευτική κάνναβη μπορεί να προσφέρει σημαντική βελτίωση της ποιότητας ζωής.
• Η αναισθησιολόγος Ζηναϊς Κοντούλη ανέφερε πως, σε παρατήρηση ασθενών, η χρήση της οδήγησε σε λιγότερο πόνο, καλύτερο ύπνο και μείωση των ισχυρών οπιοειδών, τα οποία συχνά έχουν σοβαρές παρενέργειες.
Η συζήτηση δεν περιορίζεται μόνο στην Ελλάδα. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση «τρέχουν» αυτή τη στιγμή 34 κλινικές μελέτες για τη φαρμακευτική κάνναβη, κάτι που δείχνει τη δυναμική του πεδίου και τις προσδοκίες της επιστημονικής κοινότητας.
Το συμπέρασμα είναι ότι η φαρμακευτική κάνναβη δεν αποτελεί «μαγικό χάπι», αλλά ένα εργαλείο που μπορεί να βοηθήσει σημαντικά, αρκεί να χρησιμοποιείται σωστά: με ιατρική παρακολούθηση, εξατομικευμένα και ως μέρος μιας ολοκληρωμένης θεραπευτικής στρατηγικής.
Για τους ασθενείς με ΣΚΠ ή άλλες νευρολογικές παθήσεις, αυτό σημαίνει κάτι πολύ απτό: περισσότερες πιθανότητες για λιγότερο πόνο, καλύτερο ύπνο και –κυρίως– περισσότερη ποιότητα στην καθημερινή ζωή.
Σχόλια